โคยนต์ม้ากล
木牛流马 มู่หนิวหลิวหม่า
โคไม้ม้าเลื่อน หรือ โคยนต์ม้ากล
บน สามก๊ก 1994
ล่าง สามก๊ก 2010
ลักษณะองค์ประกอบถือว่าคล้ายกันมาก
木牛 วัวไม้ (โคยนต์)
ในวรรณกรรมสามก๊ก ซานกว๋อเหยี่ยนยี่ 三国演义 ตอนที่ ๑๐๒ นั้น กล่าวถึงเหตุการณ์ตอนที่ขงเบ้งยกทัพบุกวุยก๊ก เมื่อสุมาอี้ไม่ออกรบทำให้การรบยืดเยื้อ ฝ่ายขงเบ้งก็มีปัญหาในเรื่องขนส่งเสบียง เมื่อขงเบ้งสำรวจภูมิประเทศแถบนั้นแล้วได้พบสถานที่ที่เหมาะแก่การทำการลับจึงได้สั่งให้สร้าง “木牛流马 วัวไม้ ม้าเลื่อน (โคยนต์ ม้ากล) ” ขึ้นเพื่อใช้ขนส่งเสบียงอาหาร วัวไม้เเละม้าเลื่อนนี้มีลักษณะเป็นรถทำเป็นรูปวัว จึงเรียกว่า 木牛 วัวไม้ หรือโคยนต์ มีกลไกช่วยให้ผ่อนเเรงในการขนส่ง ในวรรณกรรมสามก๊กระบุรายละเอียดของวัวไม้เเละม้าเลื่อนเอาไว้ แต่ก็ไม่สามารถทำให้เราเห็นภาพได้ชัดเจนเท่าใดนัก ภาพลักษณ์ส่วนใหญ่ที่จินตนาการเเละได้มีการสร้างกันออกมาจะเป็นเเบบรถเข็นล้อเดียว (ในภาพ วัวไม้มี ๒ ล้อ ม้าเลื่อนมี ๔ ล้อ ส่วนภาพขวาบนมี ๑ ล้อ) ส่วนรูปร่างลักษณะของจริงนั้นยังคงเป็นปริศนา ยังมีผู้ที่ศึกษาค้นคว้าเเละจินตนาการออกมาต่างกันไปจนทุกวันนี้
แบบการสร้างโคไม้ที่อธิบายไว้ในวรรณกรรมสามก๊กมีดังต่อไปนี้
“ท้องเป็นเหลี่ยมแข็งงอ มีเท้าสี่เท้าออกจากท้อง หัวหดเข้าไปในคอ ลิ้นอยู่ในท้อง บรรทุกของได้มากแต่เดินได้น้อย หากเดินลำพังตัวเดียว ไปได้สิบกว่าลี้หากไปทั้งขบวนไปได้สามสิบลี้(ภาษาจีนว่ายี่สิบลี้) ส่วนที่คดคือหัวโค ส่วนที่เป็นคู่คือเท้า ส่วนที่ขวางคือคอ ส่วนที่หมุนได้คือขา ส่วนที่คว่ำคือหลัง ส่วนที่เป็นเหลี่ยมคือท้อง ส่วนที่ห้อยคือลิ้น ส่วนที่งอคือซี่โครง ส่วนที่เป็นสลักคือฟัน ส่วนที่ตั้งคือเขา ส่วนที่เรียวเล็กคือสายตะพาย ส่วนที่นูนคือสายรั้งสะโพก โคเดินด้วยคันชักสองชิ้น โคเดินสี่ก้าวเท่ากับคนเดินหกฉือ คนไม่ต้องเหนื่อย โคก็ไม่ต้องกินอาหาร”
“方腹曲头,一脚四足;头入领中,舌着于腹。载多而行少:独行者数十里,群行者二十里。曲者为牛头,双者为牛脚,横者为牛领,转者为牛足,覆者为牛背,方者为牛腹,垂者为牛舌,曲者为牛肋,刻者为牛齿,立者为牛角,细者为牛鞅,摄者为牛秋轴。牛仰双辕,人行六尺,牛行四步。每牛载十人所食一月之粮,人不大劳,牛不饮食”
ข้อมูลภาษาไทย จากสามก๊กฉบับเเปลใหม่
ข้อมูลภาษาจีน จากวรรณกรรมสามก๊ก ซานกว๋อเหยี่ยนยี่
No Comment