ผู้แต่ง – สังข์ พัธโนทัย
ลักษณะการเขียน – เล่าเรื่องสามก๊กโดยย่อทั้งเรื่องผ่านตัวละครหลัก

หากว่าตำนานหนังสือสามก๊กของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ เป็นหนังสือสามก๊กในเชิงแยกย่อยและภาคผนวกเล่มแรกที่มีการตีพิมพ์ในเมืองไทยแล้ว น่าจะกล่าวได้ว่า หนังสือสามก๊กชื่อ “พิชัยสงครามสามก๊ก” ของสังข์ พัธโนทัย คือหนังสือสามก๊กที่มีรูปแบบการเล่าเรื่องแปลกใหม่และเป็นการเล่าเรื่องแบบย่นย่อผ่านทางตัวละคร แต่สามารถครอบคลุมเรื่องราวหลักได้เกือบทั้งหมด เป็นฉบับแรกของเมืองไทย

ประวัติโดยสังเขปของ สังข์ พัธโนทัย ผู้เขียนหนังสือชุดนี้ รับราชการในกรมโฆษณาการและเป็นที่ปรึกษาคนสนิทของจอมพล ป.พิบูลสงคราม ภายหลังต้องเหตุแปรผันทางการเมืองทำให้ในสมัยที่จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์เป็นนายกรัฐมนตรีนั้น ทำให้ต้องโทษเป็นอาชญากรสงครามและถูกจำคุกในที่สุด ซึ่งนายสังข์ได้อาศัยช่วงเวลาที่ถูกกักขังอยู่ในคุก ทำการแต่งหนังสือเกี่ยวกับสามก๊กขึ้น โดยร่วมมือกับผู้มีความสามารถทางภาษาจีนที่ถูกขังด้วยกันนำสามก๊กต้นฉบับจีนและฉบับแปลภาษาอังกฤษของ Briwett Taylor มาช่วยประกอบ

จุดประสงค์ในผลงานของสังข์นั้น ต้องการมุ่งเน้นอธิบายว่า สามก๊กฉบับเจ้าพระยาพระคลังหนที่แพร่หลายอยู่นั้น มีความผิดเพี้ยนหลักอยู่ถึงสามประการ นั่นคือ 1.ความผิดพลาดในชื่อตัวละคร 2.ความผิดพลาดในชื่อสถานที่ 3.ความผิดพลาดในเรื่องการแปล ด้วยความต้องการที่จะอธิบายและแก้ไขข้อผิดพลาดเหล่านี้รวมกับความที่เรื่องสามก๊กเป็นเรื่องที่มีความยาวและตัวละครเยอะมาก ผู้อ่านสามก๊กฉบับเจ้าพระยาพระคลังหนเป็นครั้งแรกนั้นยากที่จะทำความเข้าใจเรื่องราวทั้งหมดได้ จึงคิดที่จะเขียนสามก๊กฉบับที่เล่าเรื่องราวทั้งหมดโดยย่อเรื่องราวผ่านทางตัวละครหลัก ทำให้เกิดเป็นผลงานชื่อ “พิชัยสงครามสามก๊ก” ขึ้นมา

พิชัยสงครามสามก๊ก ถือเป็นหนังสือที่เขียนเรื่องสามก๊กแบบใหม่เป็นเล่มแรกเท่าที่มีการตีพิมพ์ในเมืองไทย ได้รับการตีพิมพ์ครั้งแรกในปีพ.ศ.2512 เพื่อเป็นหนังสืองานศพของร้อยโท จงกล ไกรฤกษ์  โดยใช้การย่อเนื้อหาและใช้การเล่าที่แปลกใหม่ อาศัยการเล่าเรื่องราวสามก๊กทั้งหมดในแบบย่อผ่านทางตัวละครหลักในเรื่องสามก๊ก

ข้อเด่นของหนังสือชุดนี้คือ ใช้การเล่าเรื่องสามก๊กผ่านทางตัวละคร เล่าเรื่องราวให้สอดคล้องกับตัวละครนั้น ใช้ภาษาเข้าใจง่าย ในส่วนท้ายเล่มยังมีประวัติตัวละครเป็นนามานุกรมบุคคลในสามก๊กอย่างละเอียด ทั้งตัวละครหลักและตัวละครรอง โดยส่วนหนึ่งเอามาจากจดหมายเหตุสามก๊กของเฉินโซ่ว อีกส่วนหนึ่งเอามาจากนิยายสามก๊กเอง นอกจากนี้ยังมีการเทียบสำนวนชื่อตัวละครแบบฮกเกี้ยนกับจีนกลาง ทำให้ผู้อ่านเข้าใจได้ว่าในภาษาจีนกลางอ่านออกเสียงอย่างใด นับว่าเป็นฉบับแรกที่มีการเทียบชื่อตัวละครเช่นนี้ รวมถึงมีปทานุกรมภูมิศาสตร์สามก๊กที่ช่วยระบสถานที่พร้อมคำอธิบายอีกด้วย แต่เนื่องจากในสมัยที่คุณสังข์เขียนเรื่องนี้ ภาษาจีนยังไม่มีระบบพินอิน การอ่านออกเสียงจึงใช้เป็นระบบ Wade ทำให้สำนวนการอ่านจีนกลางเป็นระบบเก่า

พิชัยสงครามสามก๊กได้รับการยกย่องว่าเป็นหนังสือสามก๊กฉบับที่อ่านง่ายและเหมาะสมสำหรับผู้ที่ต้องการเริ่มอ่านสามก๊กเป็นครั้งแรก เพื่อจะได้ทำความเข้าใจเนื้อหาโดยรวมทั้งหมดและมีโอกาสรู้จักตัวละครหลักได้ง่ายขึ้น อีกทั้งยังเสริมด้วยสารานุกรมตัวละครและสถานที่เพิ่มเข้าไปมากกว่าในตำนานหนังสือสามก๊กของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ

ขอบคุณบทความจาก อินทรีสามก๊ก แห่ง pantip.com